Tôi từng nghĩ, gắn một chiếc camera ngoài trời trước cổng nhà chỉ là để phòng kẻ trộm. Mọi người vẫn bảo nhau, thời buổi bây giờ phải cảnh giác. Còn tôi – một người chẳng mấy quan tâm đến công nghệ – cứ lần lữa, cho đến một chiều cuối tuần…
Hôm đó trời âm u, mẹ tôi để quên túi hàng trước cổng, bên trong có ít rau củ, trái cây vừa mua về. Chỉ vài phút sau quay ra – mất. Không dấu vết. Không ai biết. Cảm giác bất lực hơn cả khi mất đồ, chính là không hiểu chuyện gì đã xảy ra.
Tôi lên mạng, gõ thử “camera an ninh ngoài trời tốt” – cả một rừng kết quả hiện ra, từ đánh giá, video, blog cho đến các địa chỉ bán hàng. Cái tên nổi bật nhất lúc đó lại là một cửa hàng nhỏ xuất hiện qua quảng cáo Google. Không phải vì họ giảm giá hay quảng cáo giật gân, mà chỉ vì họ kể chuyện – những câu chuyện thật, về những người giống tôi.
Cửa hàng đó không chỉ bán camera. Họ tư vấn rất kỹ: nhà tôi hướng Tây, chiều nắng gắt, nên chọn loại nào chịu nhiệt tốt. Cổng nhà ít mái che, nên ống kính cần chống nước thế nào. Và quan trọng nhất, họ bảo: “Đừng mua camera chỉ để đề phòng, hãy để nó giúp bạn nhìn rõ hơn cuộc sống thường ngày.”
Tôi bật cười. Camera thì nhìn chứ sao mà hiểu đời sống? Nhưng rồi, tôi đã sai.
Chiếc camera ngoài trời đầu tiên được lắp lên vào một sáng thứ Bảy. Kỹ thuật viên bảo: “Bác có thể kết nối điện thoại, mở ra bất cứ lúc nào. Không cần phải đứng canh camera nữa.”
Tối hôm ấy, tôi ngồi nghịch điện thoại, vào ứng dụng camera xem thử. Trên màn hình, hình ảnh rõ đến từng chiếc lá. Nhưng không chỉ là hình ảnh, đó là cả một thước phim nhẹ nhàng: chú mèo hoang mà mẹ tôi hay cho ăn, đang ngồi gọn trong chiếc thùng giấy mẹ kê cạnh cửa; đứa trẻ hàng xóm chạy lon ton theo chiếc xe đồ chơi rồi ngã, mẹ nó chạy ra bế lên; bác đưa thư đặt gói hàng lên ghế đá, quay lại nhìn camera rồi cười nhẹ.
Tôi nhìn tất cả như đang xem một cuốn phim đời thường – chân thật và ấm áp.
Từ khi có camera, mẹ tôi yên tâm hơn mỗi lần về quê vài hôm. Tôi không cần lo lắng khi đi làm đêm về muộn. Nhưng điều khiến tôi bất ngờ hơn là: những hình ảnh mà camera ghi lại đã trở thành một phần ký ức. Có hôm, tôi bật lại đoạn quay cũ, thấy bố tôi lúc sáng ra sân tưới cây – dáng lưng hơi còng, nhưng tay vẫn nhẹ nhàng vuốt từng chiếc lá. Có gì đó chợt nghèn nghẹn trong lòng.
Nhiều bạn bè đến chơi, thấy camera lại hỏi: “Cậu tìm ở đâu vậy, trông xịn mà nhẹ nhàng ghê!”
Tôi chỉ cười: “Google ấy. Mình không tìm giá rẻ nhất, mình tìm đúng nơi hiểu mình cần gì.”
Họ lại cười: “Đúng kiểu người dùng SEO Google để tìm điều tử tế, chứ không phải mồi câu rẻ tiền.”
Ngẫm lại thấy đúng thật.
Nếu bạn từng nghĩ camera ngoài trời chỉ là thiết bị giám sát, hãy thử một lần để nó làm “người kể chuyện thầm lặng” trong sân nhà bạn. Có thể một ngày nào đó, bạn sẽ mở lại đoạn video cũ và bất giác mỉm cười – vì những điều giản dị, vì một khoảnh khắc tưởng đã quên, hay vì một ai đó từng bước qua đời bạn và để lại tiếng động rất khẽ.